خوانندگان / مظهر خالقی

مظهر خالقی

مَظهَر خالِقی (زادهٔ ۱۸ شهریور ۱۳۱۷ سنندج) خوانندهٔ مشهور کردِ ایران است. مظهر خالقی متفاوت‌ترین سبک موسیقایی را با بقیهٔ سرشناسان موسیقی کرد ارائه کرده‌است؛ سبکی که از موسیقی فولکلور کردی دور بوده و بیشتر به سبک موسیقی سنتی فارسی شباهت دارد. از نشانه‌های سبک وی در موسیقی می‌توان به نت‌های کم در ملودی و صدای پایینِ خوانندگی اشاره کرد. ترانهٔ «نسیم پاییزی» در میان طرفداران او بسیار مورد ستایش قرار گرفته‌است. خواننده‌های زیادی در موسیقی کردی، او را الگوی هنریِ خود می‌دانند و از اشعار و سبک خاص وی الهام گرفته‌اند. هنگامی که خالقی مدیر رادیوتلویزیون کرمانشاه شد، حسن زیرک در رادیو کرمانشاه حضور نداشت و در شهر بوکان حضور داشت؛ بنابراین، شایعهٔ برخورد مظهر خالقی با حسن زیرک به هیچ وجه صحیح نیست.

نام اصلی باقرخالقی

نام مستعار مظهر خالقی

تولد ۱۸ شهریور ۱۳۱۷

۹ سپتامبر ۱۹۳۸

سنندج، کردستان

ملیت ایرانی

سبک‌(ها) موسیقی اصیل کردی

سال‌های فعالیت دههٔ ۱۳۳۰ تا کنون

زندگی‌نامه

وی در خانواده‌ای از مشایخ کرد بدنیا آمد. از همان نوجوانی به یادگیری موسیقی سنتی ایرانی و موسیقی کردی پرداخت.


اولین اجرای ضبط شده استاد متعلق به دههٔ سی است که در رادیو سنندج و به زبان فارسی اجرا کرده‌است. او دانش‌آموختهٔ فیزیک از دانشگاه تهران است و قبل از ورودش به سازمان رادیو و تلویزیون ملی ایران دبیر دبیرستانهای تهران بود. از او بیش از ۲۵۰ آواز فولکلوریک ضبط و ثبت شده‌است. مظهر خالقی تا قبل از مهاجرتش به انگلستان و سپس اقامتش در کردستان عراق درسمت مدیر کل تلویزیون سنندج و کرمانشاه فعالیت کرد. وی از ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۷ رئیس رادیو و تلویزیون کرمانشاه بود. در این دوران فعالیت‌های موسیقی ارکستر رادیو کرمانشاه رونق گرفته و خوانندگان و نوازندگان مطرح کرد با رادیو کردی کرمانشاه به همکاری پرداختند.

وی در کنار سید علی اصغر کردستانی و محمد ماملی و حسن زیرک و ناصر رزازی از خوانندگان برجسته و شناخته‌شدهٔ موسیقی کردی به‌شمار می‌آید آهنگ‌های بسیاری از وی با آهنگسازی و تنظیم مرحوم مجتبی میرزاده، ضبط شده‌است. علاوه بر کتابهایی که توسط نویسندگان مختلف در مورد زندگی هنری استاد به بازار کتاب آمده اخیراً کتابی از اشعار آهنگهای مشهور وی نیز چاپ شده‌است؛ و مجموعه‌ای از آثار و آوازهایش با نظارت کامل خودش در انستیتوی فرهنگ و فولکلور کردستان بصورت صوتی منتشر شده‌است. وی باجناغ جلال طالبانی رئیس جمهور سابق عراق است


از ترانه‌های مشهور وی می‌توان «په پولهٔ ئازاد»، «ئه‌گه ڕێمه‌وه»، «ئاسۆی کورد» و «بیرت ده‌که‌م» را نام برد. آوازی به زبان انگلیسی از او با همکاری ارکستر سمفونیک بغداد و سلیمانیه به یادمان حادثه حلبچه به یادگار مانده‌است.


از سال ۱۳۹۰ از صدا و سیمای مرکز سنندج صدای ایشان گاهگاهی پخش می‌شود. او هم‌اکنون مدیر (ئینستوتی که له پوری کورد) در سلیمانیه کردستان عراق است. این مرکز در زمینهٔ هنر، ادبیات و فلکلور کرد فعالیت می‌کند.


در رادیو ملی آوا برخی از آثار استاد پخش میشودوی دارای مدرک دکترا دررشته فیزیک می‌باشد .